Deze keer niks nieuws onder de zon. Bouwen met hout. Doen we al sinds mensenheugenis. Met beton iets minder lang (hoewel de Romeinen het ook al gebruikten), maar wel heel intensief sinds vorige eeuw. Tegenwoordig bouwen we zo’n beetje alles standaard met beton. Maar dat zou wel eens kunnen gaan veranderen. Want hout is terug van weggeweest.

In Tilburg staat op de campus van de universiteit sinds kort een nieuw gebouw. Er is daar de laatste jaren wel meer gebouwd, maar het Marga Klompé building is bijzonder: het is namelijk grotendeels van hout. Op de foto zie je de centrale trap. Ook de rest van het interieur en het meubilair is van hout. Het geeft een bijzondere, knusse sfeer en een aangename geur. Alsof je een oversized Alpenchalet binnenstapt. Maar waarom de keuze voor hout? Het verrassende antwoord: omdat bouwen met hout van gekapte bomen helpt tegen klimaatverandering. Klinkt gek, maar is best logisch. Oude bossen nemen namelijk weinig CO2 meer op. Als je die rooit en gebruikt als bouwmateriaal, sla je eigenlijk CO2 op in gebouwen. De nieuwe bomen die je aanplant, nemen meer CO2 op doordat ze nog moeten groeien. Daarnaast komt er bij de productie van beton (of eigenlijk het cement in beton) juist veel CO2 vrij. Minder CO2 door minder beton + opslag van CO2 in gebouwen + meer nieuwe CO2-opname = veel minder CO2. Maar er is nog een voordeel. Anders dan beton is hout herbruikbaar. Je kunt er in de constructie rekening mee houden dat balken ooit opnieuw in een ander gebouw kunnen worden gebruikt (circulariteit heet dat). En dat voordeel heeft beton niet. Daar kun je hooguit een nieuwe weg mee funderen.

Als je er op gaat letten (dat werkt altijd goed bij verandersignalen), zie je dat er steeds meer met hout wordt gebouwd. Een klein overzicht van bouwprojecten vind je bijvoorbeeld hier. Bijzonder vind ik – alleen al vanwege de naam – The Dutch Mountains: twee futuristische torens van hout die gepland staan in de spoorzone van Eindhoven. Of eigenlijk deels van hout, want in de hoogte bouwen is nog een uitdaging. (Heeft schijnbaar met de stijfheid van de constructie te maken.) De kern is dus toch nog van beton. Maar even goed ziet het er best spectaculair en futuristisch uit.

Hoe gaat de toekomst van het bouwen met hout eruit zien? Door de voordelen van houtbouw (minder beton, opslag van CO2, meer CO2 uit de lucht, circulariteit) ligt het voor de hand dat er steeds meer (deels) houten gebouwen zullen verrijzen. En door het op grote schaal aanplanten van bossen (voor meer natuur en om CO2 op te slaan) zal er veel meer goedkoop hout op de markt komen. De keuze voor hout als bouwmateriaal ligt daardoor nog meer voor de hand. Bouwen met hout zal in de toekomst misschien wel net zo normaal zijn als bouwen met beton nu. Eigenlijk gek dat we er niet veel eerder mee zijn begonnen. Maar dat geldt wel voor meer dingen (elektrisch rijden, recyclen, windenergie, om maar eens wat te noemen). Achteraf kijk je nu eenmaal altijd makkelijker de toekomst in.